رشته دامپزشکی تخصصی از پزشکی است که به پیشگیری، کنترل، تشخیص و درمان بیماری های حیوانات اهلی و وحشی و همچنین جلوگیری از انتقال بیماری های حیوانات به انسان مربوط می شود. علاوه بر این، دامپزشکان با نظارت بر سلامتی حیوانات تولیدکننده مواد غذایی، امنیت غذایی لازم را برای مردم فراهم می کنند.
تاریخچه دامپزشکی به شخصی به نام Urlugaledinna برمی گردد، که ٣٠٠٠ سال قبل از میلاد در بین النهرین زندگی می کرد، و متخصص حیوانات بود. از این زمان به بعد در سراسر تاریخ به دامپزشکان و فعالیت های دامپزشکی اشاره شده است.
با این وجود با تأسیس مدرسه دامپزشکی در لیون فرانسه توسط کلود بورگلات در سال ١٧٦١ بود که می توان گفت حرفه دامپزشکی به طور تخصصی آغاز شد.
در سفرنامه فیثاغورث به استفاده زرتشت از فنون دامپزشکی و درمان حیوانات اشاره شده است. همچنین در کتاب اوستا میتوان نکات مختلفی درباره پرورش حیوانات و روش های درمان بیماری های دام مشاهده کرد. در این کتاب برای اولین بار به طبقهبندی حیوانات اشاره شده است. مسئولیت پرورش و درمان بیماری های حیواناتی چون اسب، گاو، گوسفند، شتر، سگ، و پرندگان بر عهده دامپزشکان بودهاست و از این رو دامپزشکان دارای مقامی ارجمند و با ارزش بودهاند.
دامپزشکان به طور معمول وظایف زیر را به عهده دارند:
دامپزشکان آسیب ها و بیماری های حیوانات اهلی و حیوانات دیگر را با انواع تجهیزات پزشکی از جمله ابزار جراحی و دستگاه های اشعه ایکس و سونوگرافی درمان می کنند. فعالیت های آن ها مشابه خدماتی است که یک پزشک برای معالجه انسان ارائه می دهد.
پیش بینی می شود با توجه به افزایش تمایل افراد به داشتن حیوانات خانگی و توسعه روش های علمی پرورش دام، طیور و ماهی، دامپزشکی با افزایش تقاضا روبرو گردد. همچنین پیش بینی می شود متخصصان سم شناسی حیوانات، داروهای آزمایشگاهی و آسیب شناسی در کلان شهرها مورد تقاضای زیادی قرار بگیرند.
درآمد یک دامپزشک در ایالات متحده سالانه به طور متوسط برابر با ٩٨/٣٧١ دلار است.
در ایران اگر شما دارای علاقه، انگیزه و علم و مهارت باشید، درآمد رشته دامپزشکی به صورت چشمگیری برای شما افزایش خواهد یافت.
رشته دامپزشکی از زیرمجموعه های کنکور تجربی در انتخاب رشته کنکور سراسری می باشد. مطابق دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری، پذیرش در رشته دامپزشکی در دانشگاه های دولتی روزانه و نوبت دوم صورت می گیرد .
نوع دوره | نام دانشگاه | جنسیت | ظرفیت |
روزانه | دانشگاه ارومیه | زن – مرد | ۴۰ |
نوبت دوم | دانشگاه ارومیه | زن – مرد | ۴۰ |
روزانه | دانشگاه تبریز | زن – مرد | ۳۵ |
نوبت دوم | دانشگاه تبریز | زن – مرد | ۱۵ |
روزانه | دانشگاه تهران | زن – مرد | ۵۰ |
نوبت دوم | دانشگاه تهران | زن – مرد | ۵۰ |
روزانه | دانشگاه رازی – کرمانشاه | زن – مرد | ۳۰ |
نوبت دوم | دانشگاه رازی – کرمانشاه | زن – مرد | ۱۵ |
روزانه | دانشگاه زابل | زن – مرد | ۲۵ |
نوبت دوم | دانشگاه زابل | زن – مرد | ۱۵ |
روزانه | دانشگاه سمنان | زن – مرد | ۲۵ |
نوبت دوم | دانشگاه سمنان | زن – مرد | ۲۰ |
روزانه | دانشگاه شهرکرد | زن – مرد | ۴۰ |
نوبت دوم | دانشگاه شهرکرد | زن – مرد | ۱ |
روزانه | دانشگاه شهید باهنر – کرمان | زن – مرد | ۳۰ |
نوبت دوم | دانشگاه شهید باهنر – کرمان | زن – مرد | ۲۰ |
روزانه | دانشگاه شهید چمران – اهواز | زن – مرد | ۵۰ |
نوبت دوم | دانشگاه شهید چمران – اهواز | زن – مرد | ۵۰ |
روزانه | دانشگاه شهید مطهری – تهران | زن – مرد | ۸۰ |
روزانه | دانشگاه فردوسی مشهد | زن – مرد | ۴۰ |
نوبت دوم | دانشگاه فردوسی مشهد | زن – مرد | ۳۶ |
روزانه | دانشگاه لرستان – خرم آباد | زن – مرد | ۲۵ |
نوبت دوم | دانشگاه لرستان – خرم آباد | زن – مرد | ۲۰ |
روزانه | دانشگاه رازی – کرمانشاه | مرد | ۴ |
روزانه | دانشگاه لرستان – خرم آباد | مرد | ۳ |
تعداد کل واحدها : ٢٢٤ واحد
دروس عمومی : ٢٠ واحد
دروس پایه : ٢٤ واحد
دروس اصلی : ٨٩ واحد (٢ واحد آن اختیاری است)
دروس تخصصی : ٤٩ واحد (٣ واحد آن اختیاری است)
دروس بالینی دامپزشکی :١٠ واحد (٤ واحد آن اختیاری است)
کارآموزی در روستا : ٦ واحد
کارآموزی انترنی : ٢٠ واحد
پایان نامه و گزارش تحقیق : ٦ واحد
از تعداد کل واحدها ٩ واحد اختیاری است که انتخای ٥ واحد از ٩ واحد الزامی میباشد لذا حداقل واحدهای درسی مورد نیاز برای فارغ التحصیلان دامپزشکی ٢٢٠ واحد میباشد.
نام درس | تعداد واحد | نام درس | تعداد واحد |
معارف اسلامی ۱ | ۲ | معارف اسلامی ۲ | ۲ |
اخلاق و تربیت اسلامی | ۲ | انقلاب اسلامی و ریشه های آن | ۲ |
تاریخ اسلام | ۲ | تربیت بدنی ۱ | ۱ |
متون اسلامی | ۲ | تربیت بدنی ۲ | ۱ |
فارسی | ۳ | زبان خارجی | ۳ |
جمع | ۲۰ |
نام درس | تعداد واحد | نام درس | تعداد واحد |
فیزیک پزشکی | ۲ | بیوشیمی ۱ | ۲ |
بیوشیمی ۲ | ۴ | فیزیولوژی ۱ | ۴ |
فیزیولوژی ۲ | ۵ | ژنتیک حیوانی | ۲ |
جانور شناسی عمومی | ۳ | جمع | ۲۴ |
آمار حیاتی | ۲ |
نام درس | تعداد واحد | نام درس | تعداد واحد |
اصول همه گیری شناسی | ۲ | اصول تغذیه دام | ۴ |
تغذیه اختصاصی دام | ۱ | تغذیه اختصاصی طیور | ۱ |
آسیب شناسی عمومی | ۴ | آسیب شناسی اختصاصی | ۴ |
بافت شناسی ۱و۲ | ۶ | باکتری شناسی عمومی | ۳ |
باکتری شناسی اختصاصی و بیماریها | ۴ | کالبد شناسی پایه | ۲ |
کالبد شناسی مقایسه ای ۱و۲ | ۱۰ | انگل شناسی و بیماریها ۱ | ۳ |
انگل شناسی و بیماریها ۲ | ۲ | انگل شناسی و بیماریها ۳ | ۲ |
انگل شناسی و بیماریها ۴ | ۲ | قارچ شناسی و بیماریهای قارچی | ۲ |
ویروس شناسی و بیماریها | ۴ | ایمنی شناسی و سرم شناسی | ۳ |
سم شناسی* | ۲ | فارماکولوژی ۱ | ۴ |
فارماکولوژی ۲ | ۳ | ماهی شناسی | ۲ |
جنین شناسی | ۱ | اصول انتخاب و تلقیح مصنوعی دام | ۱ |
بهداشت و پرورش دام | ۴ | بهداشت و پرورش طیور | ۳ |
تکثیر و پرورش ماهی | ۲ | پرورش و بیماریهای زنبور عسل | ۲ |
اصول اصلاح نژاد دام | ۱ | اصول جراحی و هوشبری | ۲ |
اصول کالبد گشایی و نمونه برداری | ۲ | جمع | ۸۹ |
اصول معاینه دام | ۲ |
*اختیاری
نام درس | تعداد واحد | نام درس | تعداد واحد |
زبان تخصصی ۱ | ۲ | *زبان تخصصی ۲ | ۲ |
بیماریهای اندامهای حرکتی | ۱ | بیماریهای متابولیک دام | ۲ |
بیماریهای درونی دامهای بزرگ | ۴ | بیماریهای درونی دامهای کوچک | ۲ |
بیماریهای تولید مثل دام | ۳ | بیماریهای طیور | ۲ |
بیماریهای ماهی | ۲ | بیماریهای مشترک انسان و دام | ۱ |
رادیولوژی دامپزشکی | ۲ | جراحی عمومی دامهای بزرگ | ۳ |
جراحی عمومی دامهای کوچک | ۲ | مسمومیت های دام | ۱ |
مامایی دامپزشکی | ۴ | کلینکال پاتولوژی | ۴ |
*تاریخچه و قوانین دامپزشکی | ۱ | بهداشت و بازرسی گوشت | ۳ |
بهداشت و صنایع شیر | ۲ | کنترل کیفی و بهداشتی مواد غذایی | ۴ |
صنایع مواد غذایی با منشا دامی | ۲ | جمع | ۴۹ |
* اختیاری
نام درس | تعداد واحد | نام درس | تعداد واحد |
عملیات درمانگاهی دامهای بزرگ | ۲ | *عملیات درمانگاهی مامایی | ۲ |
عملیات درمانگاهی طیور | ۲ | جمع | ۱۰ |
*عملیات در بخش جراحی | ۲ |
* اختیاری
نام درس | تعداد واحد | نام درس | تعداد واحد |
کارآموزی ۱ – تابستان بین سال ۴ تا ۵ | ۳ | کارآموزی ۲ – بین سال ۵ تا ۶ | ۳ |
دروس کارآموزی انترنی
نام درس | تعداد واحد | نام درس | تعداد واحد |
کارورزی داخلی دامهای بزرگ ۱ | ۲ | کارورزی داخلی دامهای کوچک ۱ | ۱ |
کارورزی بیماریهای طیور ۱ | ۱ | کارورزی جراحی دامهای بزرگ ۱ | ۲ |
کارورزی جراحی دامهای کوچک ۱ | ۱ | کارورزی مامایی ۱ | ۲ |
کارورزی کالبد گشایی مرکز تشخیص | ۲ | کارورزی آزمایشگاه مرکز تشخیص | ۱ |
کارورزی داخلی دامهای بزرگ ۲ | ۲ | کارورزی مامایی ۲ | ۲ |
کارورزی بیماریهای طیور ۲ | ۱ | کارورزی داخلی دامهای کوچک ۲ | ۲ |
کارورزی جراحی دامهای کوچک ۲ | ۲ | جمع | ۲۰ |
تخصص های دامپزشکی عبارتند از:
رشته دامپزشکی هم مانند سایر رشته های پزشکی، دوره ی دامپزشکی عمومی دارد؛ و دانشجویان بعد از شرکت در آزمون دستیاری وارد دوره های تخصصی می شوند. دامپزشکی شامل دوره ی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری است. بعد از اتمام دوره ی دکتری فرد یک دامپزشک عمومی می شود. که بعد از شرکت در آزمون می تواند وارد دوره تخصصی و بازار کار رشته دامپزشکی شود. این دوره ٤ ساله بوده و بعد از گذراندن آن یک دامپزشک جراح می شود.
هم اکنون دامپزشکان مجاز به شرکت در آزمون و ادامه تحصیل در ۵۵ رشته مختلف هستند.
به منظور دریافت اطلاعات بیشتر میتوانید از بهترین مشاورین انتخاب رشته تجربی دکتر یعقوبی راهنمایی دریافت کنید.
بدیهی است که دامپزشکی مهارت و دانش لازم را برای معالجه سگ ها، گربه ها و سایر حیوانات به شما می دهد. این یکی از رضایت بخش ترین ویژگی های دامپزشکی است.
دامپزشک بودن می تواند یک تجربه رضایت بخش باشد؛ اما دارای معایبی نیز هست. مهم است که با دقت این جوانب مثبت و منفی را بررسی کرده و سپس تصمیم بگیرید که آیا دامپزشکی شغل مناسبی برای شما هست یا خیر.
مهم نیست که چقدر تلاش کنید، مطمئنا مواقعی وجود دارد که نمی توانید بیمار را نجات دهید. حتی ممکن است مواردی وجود داشته باشد که برای آزاد کردن بیماران از رنج های غیر ضروری ، نیاز باشد آن را از بین ببرید. این رویدادها می تواند آسیب های فراوانی را به روحیه و احساسات شما وارد کند.
گاز گرفتگی، خراش و کبودی در بین دامپزشکان بسیار رایج است. بر خلاف انسان ها، که نسبت به کمک های پزشکی آگاه هستند حیوانات بلافاصله درک نمی کنند که شما در تلاش برای کمک به آن ها هستید و ممکن است نسبت به شما خصمانه رفتار کنند.
این رفتار حیوانات زمانی که تحت فشار و درد زیادی قرار دارند تشدید می شود. این مسئله برای سلامتی شما مشکل زا خواهد بود.
دامپزشکان باید دارای خصوصیات زیر باشند: